گفتمان توسعه و تاریخ جهان؛ از استعمار تا اهداف توسعۀ پایدار

نه تنها شیوۀ سخن گفتن و اندیشیدن انسان در مورد «توسعه»، بلکه قواعد این سخن گفتن و اندیشیدن نیز با گذشت زمان متحول شده‌ است. گفتمان توسعه و تاریخ جهان از روش‌های دیرینه‌شناسی و تبارشناسی میشل فوکو استفاده می‌کند تا ریشه‌های گفتمان توسعه را تا استعمارگری متأخر دنبال کند و گسست‌ها و ناپیوستگی‌های مهمی را برملا کند که به استقرار یک گفتمان نو و صنعت همراه آن انجامیده‌اند. این کتاب با بحث از کشمکش‌ها، ازآنِ‌خودسازی‌‌ها و تحولات مفهوم توسعه ادامه می‌یابد. کتاب نشان می‌دهد که برخی روندهای موجود در گفتمان توسعه که پس از بحران دهۀ 1980 پدیدار شدند (تأکید بر مشارکت و مالکیت، توسعۀ پایدار و بازار آزاد) با قواعد ابتدایی گفتمان توسعه ناسازگارند، و بنابراین، به تناقض‌هایی جدی انجامیده‌اند. حالا عناصر اروپامداری، اقتدارگرایی و سیاست‌زدایی در گفتمان توسعه برملا شده‌اند، اما این گفتمان همچنان ازآنِ‌خودسازی‌‌های مترقی و پیش‌رونده را ارج می‌نهد. نویسنده با تحلیل ویژگی‌های قدیم و جدید گفتمان توسعه (در بحث پیرامون اهداف توسعۀ پایدار)، و بحث از اهمیت و نقش تحلیل گفتمان در مطالعات توسعه، کتاب را به پایان می‌رساند. هدف کتاب حاضر کمک به پژوهشگران و دانشجویانی است که در حوزه‌های مطالعات توسعه، تاریخ جهان و تحلیل گفتمان فعالیت می‌کنند. پژوهشگران و دانشجویان حوزه‌های بین‌رشته‌ای از جمله جامعه‌شناسی، انسان‌شناسی، مطالعات توسعه، علوم سیاسی، روابط بین‌الملل، جغرافیا، مطالعات زبان و ادبیات نیز می‌توانند از این کتاب سود ببرند. – آرام ضیایی استاد بنیاد آلمانی پژوهش‌های توسعه و مطالعات پسااستعماری واقع در دانشگاه کاسل آلمان است.