رودلف اتو، مادۀ امر قدسی و صورت های آن

رودلف اتو یکی از متفکرانی‌ست که رویکردش به دین، رویکرد غیر متکلمانه، پدیدارشناسانه، و از منظری کم یا بیش معنوی-عرفانی‌ست. او به‌عنوان یک متفکر مسیحی به جای پرداختن به عقاید مسیحی، سراغ عمق عقاید می‌رود و به توصیف كيفياتِ تجربۀ شخصیِ دین‌دارانِ تاریخ می‌پردازد. رودلف اتو با انگیزه‌ای وصف‌ناشدنی در این مسیر، برخلاف بسیاری از متألهانِ دیگرِ همْ‌عصرش، به ادیانِ دیگرِ جهان نیز علاقمند می‌شود و در راه شناخت‌شان تلاش‌های سترگی می‌کند. دقیقاً به همین علت است که نگاهش به دین نگاهِ شرقی-غربی‌ست؛ چرا که تعبیرِ اصلیِ او در توصیفِ تجربۀ دینی «امر قدسی»‌ست. او با استفاده از این تعبیر می‌خواهد تا پژوهش وی همۀ گرایش‌های دینی و مذهبی را در بر بگیرد. اتو در این رویکرد و نگاه، فقط به خودِ‌ دین و حالاتِ درونیِ‌ مؤمنان توجه می‌‌کند و کاری به ابعادِ جامعه‌شناختی و روان‌شناختی ندارد. او معتقد است که ذاتِ دین، در خودِ امر قدسی (نومینوس) نهفته است، نه در جامعه (آن‌طور که دورکیم می‌گوید) و نه در ناتوانی روانی (آن‌طور که فروید می‌گوید). و سرانجام این‌که همه‌ی تلاش من در این نوشتار این بوده است که اندیشۀ اتو دربارۀ امر قدسی را در هندسۀ کم یا بیش تازه‌ای ارائه دهم.